WebAudit Blog

Spóźniona trochę relacja z polskiej edycji IA Summit 2010.

Zacznę od organizacji, którą po prostu trzeba wyróżnić. Wszystko na swoim miejscu, łącznie z niezbędną kawą i ciastkami, może tylko trochę mało miejsca na bufet, ale wystarczyło wydłużyć przerwę obiadową i się wszyscy pomieścili. Uselab, swoją drogą powoli wyrasta na lidera wśród polskich firm zajmujących się użytecznością. Tu muszę powiedzieć, że współpracujemy przy różnych projektach od wielu lat, ale nie spodziewałem się, że … jest ich aż tak wielu :-) i że tak dobrze pójdzie im taka impreza.

Z racji dość mocnego przeziębienia i gorączki nie byłem w stanie obejrzeć wszystkich wystąpień, powiem tylko o tych, na których byłem.

Jeszcze linki uzupełniające:

• Zdjęcia, które zrobiłem można obejrzeć na Flickrze,
• Bardzo fajną relację fotograficzną zrobił też Andrea Resmini.
• Wszystkie prezentacje są do ściągnięcia ze strony strony konferencji, choć często same pliki nie są zrozumiałe.

Pervasive Information Architecture

Otwierające wystąpienie należało do Andrei Resminiego. Gość z Włoch próbował odpowiedzieć na pytanie, jakie miejsce architektura informacji ma mieć we współczesnym świecie, wychodząc od Karola Linneusza wyjaśniał problemy systemów klasyfikacyjnych i to jak wpływają na nasze myślenie.

Wnioski?

• musimy przejść od projektowania pojedynczych „artefaktów” do procesów, od produktów do doświadczeń
• architektura informacji to właściwie ekosystem, a nie parę ładnych wykresów. IA jest wszędzie. :)

Web Dogma – 10 basic rules for web communications and when to break them

Eric Reiss opowiedział o swojej koncepcji „Web Dogma”, którą ogłosił w roku 2006 – link do polskiego tłumaczenia. Słuchało się tego bardzo przyjemnie, bo profesor Reiss umie dobrać właściwe przykłady i przykuć uwagę słuchaczy.

Dowiedzieliśmy się na przykład, że wyeliminowane powinno być wszystko co:

• wynika z polityki wewnętrznej firmy
• zaspokaja tylko ego projektanta
• jest irrelewantne w kontekście danej strony

Czego jednak mi brakowało to pogłębienie tematu. Wiadomo powszechnie, że klientów nie interesuje misja firmy i jej wewnętrzna struktura. Ale w jaki sposób postępować z firmą, która nam, projektantom chce właśnie takie postępowanie narzucić? Problemem było więc określenie „basic” w temacie. Lepiej byłoby moim zdaniem się skupić na paru regułach, ale omówić je dokładniej.

Design Patterns in UX- What they are, what they?re not (…and what they should be)

Carsten Schmitt opowiedział o tym, jak używać wzorców projektowych. Zaproponował cofnięcie się do tego, co poprzedzało nasze dzisiejsze wzorce – czyli prace Christophera Alexandra w „prawdziwej” architekturze.

Każdy wzorzec oparty jest o relację między:

• kontekstem
• problemem
• i jego rozwiązaniem

Tak więc wzorce mają tylko i wyłącznie sens, gdy dotyczą pewnych powtarzających się problemów w zbliżonych kontekstach. Dlatego nie wolno ich używać jak pieczątek, wklejając wszędzie, gdzie się da. Tę tendencję mają na przykład informatycy – jeśli znają już jakieś rozwiązanie, to nie chcą już myśleć o innym, bo stwierdzają że to się nada wszędzie. Czasami jest trudno wytłumaczyć, że formatka formularza nie może być taka sama w 5 serwisach, nawet jeśli pola są takie same…

Case Banku Millenium

Wojtek Kuśmierek pokazał co tygrysy usability lubią najbardziej czyli praktyczne zastosowania badań użyteczności.

Okazuje się np. że nie wolno trzymać się rzekomo trwałych koncepcji – podpowiedzi do formularza po lewej nie są widoczne – chociaż niby patrzymy od lewej, ale gdy pojawiają się po prawej i to dopiero gdy wypełniamy jakieś pole – momentalnie są zauważalne.

Poruszył też stary jak świat problem zbierania danych w formularzach: czy chcemy klientowi sprzedać kartę (i wobec tego zbieramy tylko te dane, które są niezbędne), czy chcemy sobie zbudować wielką bazę. Całe szczęście można to przetestować i sprawdzić skuteczność.

Historia przemian interfejsów w oprogramowaniu i technologii firmy Microsoft

Tomasz Kopacz z Microsoftu jest typowym „ewangelistą marki” i mimo mojego sceptycyzmu, prezentacja rozwoju interfejsów MS na przestrzeni ostatnich 20 lat okazałą się bardzo pouczająca. Dowiedzieliśmy się na przykład jak MS uczył się na błędach, m.in. przy nieszczęsnej funkcji ukrywania nieużywanych pozycji w menu Office. Zapomniano o tym, że ludzie nie będą korzystać z nowych funkcji, no bo te są ukryte. Zobaczyliśmy badania, które doprowadziły do „rewolucji wstążkowej”.

Dla mnie bardzo ciekawa była część poświęcona technologii, jakie do wyboru mają twórcy interfejsu użytkownika. Biorę właśnie udział w projekcie, który od początku powstaje na jednej z platform webowych Microsoftu i jestem pod wrażeniem łatwości tworzenia interfejsu. To, nad czym rzeźbienie HTML/CSS/JS trwa tygodniami, w narzędziach MS osiągalne jest w parę dni. Kosztem jest oczywiście kompatybilność, choć z tym bywa coraz lepiej.

Navigation Layer: Making Sense Of It All

James Kalbach znany jest ze swojej książki o nawigacji, którą omawialiśmy zresztą na Klubie użytecznej książki i … nie bardzo nam się podobała, była za ciężka, trudno nam było przez nią przejść. Jednak wystąpienie mogło się podobać.

Kalbach pracuje dla Lexis Nexis i mówię to nieprzypadkowo – bo firmy zajmujące się informacją prawną, gdzie trzeba zorganizować setki tysięcy dokumentów, wydają się być idealnym miejscem dla architektów informacji.

Główną ideą wystąpienia było „nadawanie sensu”. Temu musi być podporządkowana reprezentacja informacji, interakcja z nią i cała semantyka. W ramach każdej z tych funkcji mamy do wyboru wiele decyzji projektowych, ale nie wolno nam stracić z oczu głównego celu.

Posłuchaliśmy też o idei „information utopia”, w której prawidłowa architektura i korzystanie z metadanych jest nam w stanie dać te informacje, których nie mają naukowcy.  Kalbach zadał pytanie: „Czy bibliotekarz może znaleźć lekarstwo na AIDS?”, okazuje się, że jest to możliwe: dwie publikacje medyczne o tezach A?B oraz B?C, które powstają niezależnie, mogą być ze sobą powiązane i dać zupełnie nowy wniosek: A?C. Tak zwana nieodkryta wiedza publiczna staje się wyzwaniem dla przyszłych architektów informacji.

Case Wolters Kluwer

To wystąpienie Tomasza Jakubowskiego bardzo mi się spodobało, choćby dlatego że dotyczy konkurencji jednego z moich głównych klientów. :-) Ale i bez tego mieliśmy świetnie pokazane, jak prowadzić projekt z dużym partnerem, który ma świadomość tego, że jego podejście do sieci musi się zmienić, a jednocześnie potrzebuje poprowadzenia za rękę. Dobra jest koncepcja „dokumentu kanonicznego”, w którym określa się kontekst komunikacji z klientem i opiera na redukcji do możliwie najmniejszych elementów, nad którymi się wszyscy zgadzają. Troszkę szkoda, że z racji NDA niektóre szczegóły musiały pozostać ukryte, ale m.in.:

• persony stworzone na podstawie badań nie miały się za bardzo do pierwotnych założeń co do użytkowników, jakie miał klient
• wyróżniono kilka podstawowych wzorców zachowania dotyczących: szukania, eksploracji, utrwalania i dzielenia się
• dla każdego z wzorców określono „coolness factor”, czyli to co ma być przewagą konkurencyjną Wolters Kluwer i tworzyć łącznie efekt synergii

Moim zdaniem była to najlepsza prezentacja z całego IA Summit, nawet jeśli była trochę „napompowana mądrymi stwierdzeniami”, to pokazała, jak zaawansowane projekty są możliwe w polskiej rzeczywistości przy współpracy z klientem. Warto tu zauważyć, że Wolters Kluwer jest firmą ogólnoświatową, to też wpływa na otwartość i chęć do zmian. Smutne, ale nie wyobrażam sobie takich projektów z firmami opartymi w całości na polskim kapitale i kadrze zarządzającej. Jeszcze nie dziś.

Inne wystąpienia

Jak wspominałem, nie byłem na wszystkich. Wyszedłem z wystąpienia Alberta Salamona, które wydawało się nie mieć NIC wspólnego z tematyką architektury informacji i jakkolwiek może być wyzwaniem umysłowym, to powinno się znaleźć np. na Kansei, a nie na płatnej konferencji. Dziwna też była prezentacja profesora Andrzeja Nowaka odtworzona jako slidecast (można obejrzeć na slideshare). Może lepiej było ją przenieść na koniec, bo podobno trochę osób wyszło w trakcie. Żałuję że nie mogłem posłuchać Stanisława Skórki, który opowiedział o rozwoju IA w polskim środowisku akademickim (i to wbrew pozorom JEST potrzebne, bo gdzieś musimy znajdować pracowników).

Dodatkowo wpis ze ściany, na której każdy mógł podzielić się jakąś mądrością:

Warto dodać, że zagraniczni goście relacjonowali imprezę na Twitterze, a ponieważ z powodu pyłu nie mogli wracać samolotem, to … wynajęli „IA Happy Cab” czyli taksówkę do Hamburga i Kopenhagi, co też zostało uwiecznione na Twitterze i blogu Andrei.

Podsumowując: spotkanie udane, przed następną edycją, którą koledzy z Uselabu już planują przyda się „fine tuning” programu i może jeszcze więcej zagranicznych gości. Choć patrząc na case’y z IA Summit, polscy specjaliści mają też już bardzo dużo do pokazania.

Inne relacje:

• Magdalena Ptak na Interaktywnie.com
• Łukasz Plutecki na blogu Netarch

Konkurs dla czytelników bloga

Wygrać można – do wyboru – jedną z polskich książek o użyteczności:

• Marek Kasperski – Projektowanie stron WWW. Użyteczność w praktyce (moja recenzja)
• Tomasz Karwatka – Usability w e-biznesie.

Żeby wziąć udział, napisz w komentarzu, czego chciałbyś się dowiedzieć z następnej konferencji IA Summit 2011, kogo chciałbyś zobaczyć wśród występujących i dlaczego. Wybiorę najciekawszą wypowiedź. :-)